Conflicten oplossen

    More Fun with Sisters and Brothers, zo heet een Amerikaans interventie programma voor ruziënde broertjes en zusjes. Zulke ruzies zijn belangrijk èn vervelend tegelijk. Kinderen leren ervan hoe voor zichzelf op te komen, te onderhandelen en compromissen te sluiten. Maar ouders hebben vaak het gevoel dat het gekibbel ontstaat doordat zij tekortschieten in hun ouderschap.
En laten we eerlijk zijn, ruziënde kinderen zijn vervelend gezelschap. Maar alle broertjes en zusjes doen het nu eenmaal, zij het in meerdere of mindere mate.  Het programma is bedoeld voor als het geruzie het gezinsleven begint te ondermijnen. En het aardige is dat niet alleen de kinderen, maar ook de ouders ervan profiteren bij het ervaren van conflicten.
Dat bleek toen de 50 gezinnen die aan het programma meededen werden vergeleken met 34 gezinnen die op de wachtlijst stonden. In de gezinnen moesten in ieder geval twee kinderen zijn tussen vier en acht jaar. Alle ouders vulden vooraf vragenlijsten in over de mate waarin hun kinderen goed met elkaar overweg konden, hoe heftig en frequent hun conflicten waren, hoe die meestal afliepen, hoe zij zélf gewoonlijk door zo’n ruzie emotioneel werden geraakt en hoe zij dan hun gevoelens uitten. Diezelfde vragenlijsten werden na afloop van het programma (dat dus door 50 gezinnen wel en 34 nog niet werd gevolgd) afgenomen.
Bij de wachtlijstkinderen noch bij hun ouders was in de tussenliggende tijd iets veranderd. Maar de programmakinderen gedroegen zich volgens hun ouders anders als ze in conflict raakten, maar ook zijzelf bleven er rustiger onder. Dit gold met name voor moeders. Volgens de onderzoekers doordat die in het algemeen meer en actiever dagelijks met de kinderen optrekken. Zij vinden moeders meer ‘coaches’ en vaders meer ‘playmates’. 
Hoewel het programma volledig kindgericht is worden ouders er wel actief bij betrokken. Tijdens de sessies leren de kinderen een conflict te bekijken door de ogen van het broertje of zusje, de emoties te benoemen die ze bij zichzelf voelen en bij de ander merken, hoe ze rustig kunnen blijven, ook bij heel heftige emoties en hoe je met elkaar tot oplossingen kunt komen. De ouders kijken via een videoverbinding mee, maar krijgen ook materiaal mee naar huis: voorleesverhalen, een kaartspel en een cd met een rap over de sociale vaardigheden die de kinderen hebben geleerd.
De conclusie van de onderzoekers is dat door het kinderprogramma het totale gezinssysteem ten gunste verandert.

(Bron: Niyantri Ravindran e.a. Fostering parents’ emotion regulation through a sibling-focused experimental intervention. Journal of Family Psychology, 29, 3, 2015)

(Deel II Hoofdstuk Thuis De kinderen onder elkaar) 

Zie ook Broertjes en zusjes als team op deze site.