Tegen de verleiding in

    De marshmallow-test is waarschijnlijk het meest gerepliceerde experiment in de ontwikkelingspsychologie. Op de tafel ligt een marshmallow. De proefleider zegt tegen een kind dat het die mag hebben, maar als het die nog even laat liggen mag hij er twee. Proefleider gaat de kamer uit. Kan het kind de verleiding weerstaan en wachten op een ‘grotere beloning’? Met andere woorden: hoeveel zelfbeheersing heeft een kind al naar gelang zijn of haar leeftijd?
De test is in allerlei varianten eindeloos herhaald om te weten te komen wat de variabelen zijn die een kind helpen zich te beheersen en welke het juist moeilijker maken.

Aan die lange lijst is nu een nieuwe test toegevoegd in een samenwerking tussen Amerikaanse en Chinese onderzoekers, waar aan 273 Chinese kinderen van drie en vier jaar meededen.

Zij werden in drie groepen verdeeld. De eerste groep kreeg de ‘standaard’ opdracht: nu eten, even wachten en dan twee, proefleider de kamer uit. Kinderen uit de tweede groep werd gezegd dat hun juf of meester achteraf zou weten hoe lang ze hadden kunnen wachten. In de derde groep dat een klasgenootje zou horen hoe lang ze hadden kunnen wachten. Bij geen van de kinderen werd overigens gezegd dat het goed was zo lang mogelijk te wachten

Uit de resultaten maken de onderzoekers op dat niet alleen zelfbeheersing een rol speelt bij het kunnen weerstaan van een verleiding: ook wat anderen van je zouden denken.

De kinderen in de twee laatste groepen konden de verleiding langer (of helemaal) weerstaan vergeleken met die uit de standaardgroep. En de kinderen van wie juf of meester te horen zou krijgen wat hun prestatie was twee keer zo lang als van wie een klasgenootje dit te weten zou komen.

Zij waren wel verbaasd dat zij dit resultaat al vonden bij kinderen van drie en vier jaar. Zijn kinderen al zo jong gevoelig voor wat anderen van hen denken? Kennelijk hebben ze in de dagelijkse omgang al opgepikt wat in het algemeen  wordt gewaardeerd. Hoe vaak zouden ze bijvoorbeeld niet al gehoord hebben ‘Even wachten’ en gemerkt hebben dat het werd gewaardeerd als ze dat zonder zeuren konden volhouden.

Het lijkt er volgens de onderzoekers op dat kinderen een soort boekhouding hanteren en afwegen wat het meeste oplevert: nu een marshmallow of straks een pluim van de meester.

(Bron: Fengling Ma e.a. Delay of Gratification as Reputation Management. Psychological Science online, 25 augustus 2020)

(Deel I Hoofdstuk Gewetensvorming Zelfbeheerisng)